El-Mülkü yebkâ ale'l-küfr ve lâ yebkâ ale'z-zulm


İbn Kemmûne’nin El Kelimatü’l Vecize’sinde aktardığı hikmetli bir söz: Mülk (devlet, otorite), küfür ile var olabilir fakat zulüm ile var olamaz. Ferhat Mehrad (Farhad veya Farhad Mehrad şeklinde de bilinir) şarkısı Vahdet’e (Vahdat) bu sözle başlar. “Senin mübarek cübben altında ey yüce Muhammet, zulme kılıç çeken hürler için mutlaka yer vardır” diye devam eder. Bu yüzden İran’da bilinen ilk İngilizce rock & roll parçaların da yer aldığı albümü çıkaran şarkıcı olduğuna, Leonard Cohen’den The Beatles’a birçok ismin parçalarını yorumladığına inanmak tanımayanlar için güç gelebilir.

1944’te Tahran’da doğan Ferhat, 1971’de çıkan Cuma (Jomeh) parçası ile şöhret kazanmıştır.

“Üstündeki yas elbisesi ne kadar siyah, gözlerinde ağır bulutlar görüyorum
Cuma günleri kara buluttan kan damlıyor, yağmur yerine kan damlıyor
Nefes alamıyorum, Cuma bitmeyecek, keşke gözlerimi kapatabilsem”


8 Eylül 1978’de, Tahran’da, Jale Meydanı’nda yüzden fazla protestocunun vurulduğu Kara Cuma ile Şah Muhammet Rıza Pehlevi’nin devrilmesine giden yol açılmış, karamsar havası, ümitsiz sözleriyle bu şarkı Şah’a karşı direnişin simgesi haline gelmiştir. Türkiye’de de tanınan ve sevilen dönemin meşhur sanatçılarından Guguş, parçayı yorumlayan isimler arasındadır.

Her ne kadar 79 Devrimi’nden sonra Vahdet şarkısı devlet televizyonundan çalınsa da Ferhat, yeni rejim tarafından da hoş görülmemiş, “batılı tarzda” bulunduğu için albümlerinin yayınlanmasına uzunca bir süre müsaade edilmemiştir. 1993’te nihayet izin alıp Unchained Melody, Yesterday gibi parçaları da okuduğu Khab Dar Bidari’yi yayınlamıştır. 2000’de ise Barf’ı çıkarmıştır. 2002’de son albümü olmasını istediği Amin üzerinde çalışırken rahatsızlanmış, tedavi gördüğü Fransa’da vefat etmiştir. Tıpkı Marde Tanha(Yalnız Adam) şarkısındaki gibi gölgesini bile geride bırakmadan, doğduğu ve hür yaşamak için mücadele ettiği topraklardan çok uzakta, Paris’te defnedilmiştir.